Magaalaa Maayaa magaalootaa bulchiinsa Mootummaa Naannoo Oromiyaa jala jiran keessaa isa tokko dha.Akka Magaalaa kanaatti omishi jimaa ,kudura fi muduraa bal’inaan oomshuun gabaa biyya keessa fi biyyootaa alaatif dhiyyeessun gidugala daldala tahun baha oromiyaatti siyaas-diinagdee guddachaa dhufe jira. Sababa oomishii jimaa guddachuutin baha oromiyaa irratti sochiin daldalaa jimaa cimaan uumamu danda’e jira.Haata’u malee,qonnaan bulaan Harargee bara dheeraaf oomishaa jimaas ta’e,kudura fi mudura abbaa jimaa tahe osoo jiru,omishaa isaa mirga gabaa bilisaatti fayyadamu irraa fayyadama tahu hindandeenye ture.Kannarra ka’un qonnaan bulaa Hararge sarbamuun ,shira daldala jimaa keessatti godhamun miidhaa siyaas-diinagdee fi hawaasummatif saaxilamun bara dheeraf gaaffii magaalaa giddugala daldala jimaa akka hundooftuf kaasa ture jira. Bulchiinsi Mootumma Naannoo Oromiyaa mirgaa fi faayidaa akkasumas gaaffii uummataa yeroo dheeraa bu’uura irraa deebisuuf hojiiwwan gurguddoo riiformii asitti hojjetee fi murtoo seenaa qabeessaa dabarseen magaalota sochii daladala oomisha qonnaatif giddugala ta’an walittimakun daangaa bulchiinsaa daangeessuun gaaffii ummata Haragee Bahatif deebii keennuf hojii jalqabee jira. Bu’uuruma kanaan, magaalota awwadaay ,haramayaa fi adeelle gara magaala muummee tokkotti fiduun magaalaa uummataa seenaa fi aadaa uummatichaa giddugaleessa godhate, magaala giddugala daldalaa ,hawwaatuu, dorggomituu fi hammattuu (inclusive), akkasumas, bulchiinsa tekinooloojiin deeggeramte(e-governance),misoomni dam-daneessaa itti mirkanaa’e fi fayyadamummaa uummataa keessatti dhugoomee hundeesuuf mootummaan naannoo oromiyaa kutaannoon hojjacha jira. Milkaa’ina hundeeffama magaalicha dhugoomsuuf karooran hogganamuun murteessan.